Wprowadzenie
Ostatni raport StackOverflow z 2019 roku na temat rynku IT przyniósł kilka istotnych informacji o tym, jak istotna jest praca zdalna dla wielu pracowników w tej branży. Dla co trzeciej osoby opcja pracy zdalnej stanowiła najistotniejszy warunek podczas negocjacji warunków pracy. Tyle samo osób chciałoby pracować z domu, podczas gdy tylko 12% pracowników ma obecnie taką możliwość w swojej pracy. To świadczy o tym, jak wielu z nas odczuwa brak opcji pracy zdalnej w naszych firmach i dlatego warto dowiedzieć się, co możemy zrobić, aby zmienić model naszej pracy.
W trakcie swojej kariery w zawodzie programisty przechodziłem przez najróżniejsze modele pracy. Zaczynałem dosyć nietypowo – jako freelancer z niewielkim doświadczeniem, aby potem przejść do standardowej pracy etatowej, ale w systemie pracy zdalnej 50/50, w którym przez połowę czasu pracowałem z biura, a drugą połowę zdalnie z innego miasta, gdzie studiowałem dziennie na politechnice. Później było jeszcze ciekawiej, ponieważ zmieniłem pracodawcę i model pracy na całkowicie „biurowy”, przy czym dojeżdżałem do biura z innego miasta, poświęcając na to średnio od 3 do 5 godzin dziennie. Ostatecznie powróciłem do pomysłu pracy zdalnej i wybrałem model, w którym mogę pracować zdalnie przez cały czas, jednocześnie nie będąc przywiązanym do żadnych standardowych godzin pracy.
Każde z tych doświadczeń pozwoliło mi poznać plusy i minusy różnych modeli organizacji pracy, a także upewniło mnie w tym, że przyszłość stoi pod znakiem pracy zdalnej, a także asynchronicznego modelu czasu pracy.
Widać to bardzo dobrze w świecie IT, w którym praktycznie nie istnieją już żadne przeszkody, aby pracownicy firm zajmujących się wytwarzaniem oprogramowania mogli pracować zdalnie i w asynchronicznym modelu czasu pracy.
Jeśli czytasz ten artykuł, sam zapewne też zdajesz sobie z tego sprawę i wiesz, że praca w nawet najlepiej wyposażonym biurze z chillout roomami, play roomami, świeżą dostawą owoców pięć dni w tygodniu itd. niekoniecznie musi być najlepszym wyborem dla Ciebie. Nie każdy z nas lubi większość czasu spędzać ciągle w jednym i tym samym budynku, codziennie pokonując do niego tę samą drogę. Natomiast przyjmując model pracy zdalnej, mamy przed sobą ogrom możliwości wyboru miejsc, z których będziemy pracować, a także często całkowitą kontrolę nad czasem, jaki będziemy poświęcać na pracę danego dnia.
Dlatego jeśli jesteś programistą, masz już kilka lat doświadczenia w branży i chcesz rozpocząć swoją przygodę z pracą zdalną, to zapraszam Cię do dalszej części artykułu.
A co, jeśli jesteś początkującym programistą i dopiero zaczynasz swoją karierę zawodową? W tym przypadku zapoznaj się najpierw z tym artykułem.
Rodzaje pracy zdalnej
To, w jaki sposób będzie wyglądać nasza codzienna praca w modelu pracy zdalnej, ile będziemy mieli obowiązkowych godzin do przepracowania, w jakich godzinach będziemy mogli pracować, a także z jakich miejsc, zależy w dużej mierze od tego, jaką wybierzemy ścieżkę kariery. Wiele też zależy od naszych potencjalnych partnerów biznesowych czy też po prostu od naszego pracodawcy lub też jego partnerów biznesowych.
Praca zdalna na etacie
Większość z nas, rozpoczynając swoją przygodę z pracą zdalną, nie będzie chciała od razu stawać się wolnymi strzelcami czy też przedsiębiorcami. Większość programistów, co potwierdzają różne ankiety, wciąż będzie chciała pracować „na etacie”. Mam tu na myśli pracę dla konkretnej firmy, bez względu na to, jaką formę umowy wybierzemy. Czy to będzie umowa o pracę, umowa B2B, umowa o dzieło, nie ma najmniejszego znaczenia, bowiem te opcje różnią się od siebie tylko sposobem rozliczania naszych dochodów. Oczywiście wybór odpowiedniej umowy to istotna kwestia, ale to temat na osobny artykuł, który być może w przyszłości powstanie.
W tej chwili najbardziej interesuje nas to, w jakiej firmie będziemy chcieli pracować i jakich ewentualnie ma ona klientów. Od tego właśnie zależy, na ile dana firma może być elastyczna w zakresie pracy zdalnej, bowiem nie wszystkie firmy są przygotowane na taki rodzaj pracy.
Jeśli naszym celem związanym z pracą zdalną jest chęć podróżowania i zwiedzania ciekawych miejsc na świecie, to z pewnością nie możemy interesować się pracą w firmie, która oferuje tylko częściowy model pracy zdalnej, czyli taki, w którym pracować zdalnie możemy co najwyżej kilka dni w tygodniu. Dodatkowo istotne będą dla nas również godziny pracy, a takie informacje zazwyczaj nie są podawane w ofertach pracy i często musimy niestety sami już na wstępie pytać o takie szczegóły.
Decydując się na pracę dla typowego software house’u, zajmującego się głównie outsourcingiem czy też bodyleasingiem programistów, musimy się także liczyć z tym, że często na etapie rekrutacji do firmy nie będziemy w stanie stwierdzić, na ile dana firma będzie elastyczna pod tym względem, bowiem większość i tak zależy od klienta końcowego, dla którego w rzeczywistości będziemy pracować. Warto wtedy mieć już na wstępie uzgodnione szczegóły swojej umowy, tak aby warunki pracy były jak najbardziej elastyczne i w żaden sposób niewymuszane przez klientów w przyszłości.
Znacznie prościej będzie nam znaleźć pracę zdalną, gdy chcemy pracować po prostu ze swojego domu. Taka sytuacja występuje, gdy mieszkamy w mniejszym mieście lub poza miastem i nie chcemy tracić wiele czasu na dojazdy. W takim przypadku częściowy model pracy zdalnej będzie się sprawdzał bardzo dobrze, a jednocześnie będziemy się mogli cieszyć zarówno z zalet pracy zdalnej, jak i pracy stacjonarnej w biurze.
Plusy pracy zdalnej na etacie:
- stabilne wynagrodzenie
- stabilne zatrudnienie
- mała odpowiedzialność
Minusy pracy zdalnej na etacie:
- wiele firm oferuje opcję pracy zdalnej tylko przez kilka dni w miesiącu
- zazwyczaj mała elastyczność w kwestii godzin naszej dostępności
Gdzie szukać ofert pracy zdalnej na etacie:
- Facebook (serio) – a dokładnie grupy związane z interesującymi nas technologiami. Przykładowe grupy:
- LinkedIn – zbudujmy dobre CV i rozległą sieć kontaktów, a oferty będą do nas same przychodziły
- We Work Remotely – zagraniczne oferty, często będziemy potrzebować własnej działalności do rozliczeń
Freelancer
Jeśli czujemy się na siłach i chcemy być jak najbardziej wolni w kwestii doboru naszych klientów, warto rozważyć ścieżkę freelancera. Wtedy tylko i wyłącznie od nas będzie zależało, ile czasu w danej chwili chcemy poświęcić na pracę, w jakich godzinach chcemy pracować, a przede wszystkim, z kim chcemy pracować.
Zdecydowanie jednak jest to trudniejsza droga, bowiem nasza praca w tym przypadku nie będzie się ograniczała tylko i wyłącznie do samego programowania. Musimy również posiadać pewne cechy sprzedawcy, aby umieć „sprzedać samego siebie” i zdobywać nowych klientów. Dodatkowo praca jako freelancer w większości przypadków będzie wymagała od nas również założenia własnej działalności, aby usprawnić proces współpracy pomiędzy nami a naszymi klientami. Własna działalność zapewni nam także bezpieczeństwo pod względem ubezpieczenia zdrowotnego, ponieważ w okresie przerw między projektami (o ile nie będziemy zawieszać działalności) wciąż będziemy płacić składki ZUS i mieć gwarantowaną opiekę zdrowotną dla siebie i swoich bliskich.
Obowiązek opłacania składek w okresach przestoju to oczywiście także minus. Ze względu na to, że nie zawsze będziemy mieć klientów w kolejce jeden za drugim, musimy być przygotowani – a dokładnie nasz budżet domowy – na przerwy w dopływie gotówki i pewną niestabilność w zakresie płynności finansowej. Zdecydowanie nie powinniśmy wybierać tej ścieżki, jeśli nie zbudowaliśmy jeszcze wystarczającej poduszki finansowej, która nam zapewni środki do życia w trudniejszych okresach, gdy klient będzie nam zalegał z wypłatą wynagrodzenia. Jeśli chcesz się dowiedzieć czegoś więcej na ten temat, to serdecznie zapraszam do przeczytania książki Michała Szafrańskiego pt. Finansowy ninja [LINK], która wyjaśnia wszystkie te aspekty od A do Z.
Ostatnia kwestia to znajomość języka angielskiego. O ile w przypadku pracy na etacie jeszcze jakoś przetrwamy, nie znając angielskiego w stopniu komunikatywnym, o tyle w pracy jako freelancer bez znajomości języka będzie nam bardzo trudno działać i szukać nowych klientów.
Od freelancera dzieli nas również niedaleka droga do przedsiębiorcy, który na początek może zatrudnić kilka osób do współpracy i zacząć wspólnie z nimi realizować większe projekty, by następnie zbudować samodzielnie działającą firmę.
Plusy pracy jako freelancer:
- sami wybieramy naszych klientów, godziny pracy i to, ile będziemy pracować
- perspektywa wyższych zarobków niż na etacie
Minusy pracy jako freelancer:
- ryzyko przestojów pomiędzy kolejnymi zleceniami
- mniejsza płynność finansowa
- jesteśmy odpowiedzialni w całości za naszą pracę
- będzie nam trudno bez posiadania umiejętności sprzedażowych
Gdzie szukać ofert dla programistów freelancerów:
- Grupy na Facebooku:
- UpWork
- Toptal
- oferia.pl
Miejsca do pracy zdalnej
Gdy już zdecydujemy się pracować zdalnie, staniemy przed wyborem organizacji naszego miejsca pracy. Wreszcie będziemy mogli wybrać i samodzielnie zaprojektować nasze własne minibiuro. Oczywiście nie zawsze będzie to miejsce w naszym domu, opcji mamy wiele i wszystko zależy od tego, gdzie mieszkamy, w jakim trybie pracujemy i czego oczekujemy od swojego miejsca pracy.
Praca w domu
Jeśli zdecydujemy się na pracę głównie w domu, to warto zastanowić się nad przeznaczeniem do tego osobnego pokoju lub przynajmniej kącika z biurkiem w jednym ze spokojniejszych pokoi. Jeśli chcesz dowiedzieć się czegoś więcej na temat organizacji pracy w domu to zapraszam do mojego artykułu o organizacji pracy w domu.
Kawiarnie
Jeśli jesteśmy jedną z tych wyjątkowych osób, które w pracy stacjonarnej w biurze ceniły sobie przede wszystkim hałas i zamieszanie wokół siebie, to praca w spokojnym zaciszu domowym może nie być dla nas. Dlatego będziemy poszukiwać miejsc, które będą nam pod pewnymi względami przypominały biuro. Problem z kawiarniami jest taki, że większość z nich nie przepada za klientami z laptopami, którzy niewiele zamawiają, a spędzają dużo czasu przy stoliku. Dlatego zanim zaczniemy pracę, powinniśmy się zorientować, czy w danym miejscu praca z laptopem jest mile widziana.
Coworkingi
Praca w „biurach na wynajem” to świetne rozwiązanie przede wszystkim dla tych, którzy dużo podróżują i po przyjeździe do nowego miejsca potrzebują mieć – przynajmniej w czasie pierwszych dni na aklimatyzację i rekonesans – zapewnione środowisko do pracy. Jest to także doskonałe miejsce do organizowania spotkań z klientami czy konferencji. Niemniej jednak dla osób, które chciałyby codziennie korzystać z coworkingu, może on okazać się dosyć kosztownym rozwiązaniem. Nawet do tego stopnia, że tańsze może okazać się wynajęcie własnego minibiura.
Własne biuro
Dla osób pracujących zdalnie, ale w swoim stałym miejscu zamieszkania, wynajęcie własnego minibiura może okazać się najlepszym wyjściem. Koszt wynajmu pojedynczego pokoju w różnego typu biurowcach to często zaledwie kilkaset złotych. W tej cenie mamy zapewniony komfort pracy, spokój, możliwość urządzenia po swojemu przestrzeni do pracy. Jest to również znacznie lepsze rozwiązanie niż praca w domu, bowiem mamy pewność, że nikt z domowników nie będzie nam przeszkadzał w czasie pracy. Dodatkowo Twoje biuro niekoniecznie musi znajdować się poza Twoim miejscem zamieszkania. Jeśli mieszkasz w domu, nic nie stoi na przeszkodzie, aby zbudować swoje własne biuro gdzieś przy domu. Pamiętaj tylko o zachowaniu osobnego wejścia i ustaleniu ścisłych reguł z innymi domownikami, tak aby rozumieli, że w czasie Twoich godzin pracy nie ma Cię w domu.
Od czego warto zacząć?
Przede wszystkim przed podjęciem jakichkolwiek kroków warto sprawdzić, czy model pracy zdalnej jest w ogóle dla Ciebie i sprawdza się w Twoim przypadku. W tym celu poproś swojego szefa o możliwość przepracowania kilku dni zdalnie. Dzięki temu zobaczysz, jak Ci się pracuje poza biurem, czy łatwo jest Ci zachować rygor i nie odrywać się od pracy na rzecz jakichś domowych obowiązków, stwierdzisz, co musisz zmienić w swojej przestrzeni, aby zyskać komfort pracy, no i przede wszystkim dowiesz się, czy nie brakuje Ci ciągłego kontaktu z ludźmi z pracy.
A gdy już zdecydujesz się na pracę zdalną to zapraszam Cię do przeczytania mojego darmowogo e-booka z 10 wyjątkowymi narzędziami ułatwiającymi pracę zdalną. Dzięki niemu dowiesz się, jak zostać bardziej efektywnym programistą pracującym zdalnie.
